Yurtdışında Üniversiteye Gitmek için Yapilmasi Gerekenler
Yurtdışında eğitim veren üniversitelere girebilmek için tamamlanması gereken işlemler genellikle uzun bir süre zarfını ve üniversitelerin son başvuru tarihinden (deadline) önce tamamlanmasını gerektirir. Son başvuru tarihleri okuldan okula değişirse de genellikle öğrenime başlama tarihinden 6-9 ay öncesi olarak kabul edilebilir. Bu bakımdan öğrencilerin yurtdışında öğrencime başlamayı düşündükleri tarihten en az 12 ay önce ülke, program ve üniversite seçimleri için harekete geçmesi gerekmektedir.
Eğitim almak istenilen ülke yada ülkelerin belirlenmesi Bu seçimde rol oynayan kriterler
a) Çevre(coğrafi konum,uzaklık, İklim vs.)
b) Harcamalar
c) Eğitim esnasında ve mezuniyet sonrası Yaşam şartları, ekonomi, iş bulma koşulları
Eğitim almak istediğimiz alanın belirlenmesi ve
Bu seçimde rol oynayan kriterler
a) Eğitim geçmişi(mezun olunan bölüm, not ortalaması
b) Akademik yetenekler
c) İlgi alanları
d) Kariyer planları
Eğitim planlanan ülke yada ülkelerde
Okul seçimi
Bu seçimde rol oynayan kriterler
a) Yer( bölge,şehir,kampus)
b) Akademik başarı durumu
c) Dil seviyesi
d) Sınav sonuçları
e) Okulların başvuru şartları
f) Eğitim masrafları, yaşam masrafları
g) Mezuniyet sonrası iş olanakları ve Sosyal yaşam
Hazırlık Aşamasındaki İşlemler
Öğrencinin öğrenim görmek istediği ülke yada ülkelerin belirlenmesi
Öğrencinin öğrenim görmek istediği dalın belirlenmesi
Öğrencinin belirlediği ülke yada ülkelerde istenilen dalda eğitim veren ve başvuru yapılacak okulların belirlenmesi
Saptanan okulların kabul şartlarının öğrenilmesi( okulların son başvuru tarihleri, okulların bir yıllık eğitim ve yaşam masrafları, istenilen not ortalaması ve diğer akademik istekler, Toefl, SAT, LSAT, GMAT, GRE gibi sınavlardan istenilen puanlar, referans mektubu ve diğer ek belgeler)
Yukarıda belirtilen okul şartlarının tedarik edilmesi ile öğrenci başvuru yapabileceği /yapmak istediği okulları netleştirmiş olur.
Seçilen okullar için başvuru formlarının tedarik edilmesi.
Başvuru aşamasındaki İşlemler
• Lise/Üniversite notlarını gösteren çizelgelerin (transcript) ingilizce olarak kapalı ve mühürlü zarf içerisinde,ingilizce alınamıyor ise noter tastikli tercümeleri.
Lise/üniversite eğitimine devam eden öğrenciler son dönem notlarını içeren son dönem not çizelgelerini(final transcript) okul biter bitmez diplomaları ile birlikte okullara göndemelidirler.
• Sınav sonuçları(TOEFL,SAT,GRE,GMAT). Istenilen sınavlara girildiği dönemde başvuru yapılacak okullar belli ise sonuçlar direk olarak sınav bitiminde okullara gönedirebilir. Aksi taktirde yine sonuçların sınav merkezlerinden gönderilmesi istenmektedir.
• Iki yada üç adet referans mekbunun tedarik edilmesi. Referans mektuplari için okulların başvuru formalarına ek özel formatlar olabileceği gibi okulun antetli kağıdına alınmış referanslarda istenebilir. Tüm referans mektuplari kapalı ve imzalı zarflarda tedarik edilmelidir.
• Okulların başvuru ücretleri( application fee) uluslararası çek şeklinde isteniyorsa bankalardan tedarik edilmelidir. Kredi karti ile ödeme kabul eden okullar için ise başvuru esnasında bu kısmın doldurulması gereklmektedir.
• Eğer isteniyor ise başvurulara niyet mektubu, özgeçmiş gibi ek belgeler eklenmelidir.
Kabul Belgesi (Akseptans) Geldikten Sonraki İşlemleri
Öğrencinin eğitim almak istediği okulu belirlemesini takiben , öğrencinin kalacak yer için (yurt,aile yanı vs) başvuru yada ayarlamaları yapması gerekmektedir.
Öğrencinin eğitim almaya karar verdiği okula , belirtilen tarihte programa başlamayı kabul ettiğini bildirmesi ve okul depozit istiyor ise bu miktarın kredi kartı yada uluslararası çek yada havale ile belirtilen tarihe kadar ulaştırması gerekmektedir.
Öğrencinin henüz tedarik edilmemiş ise en az 6 ay geçerli bir pasaport tedarik etmesi
Öğrencinin öğrenim göreceği şehre gidiş yada gidiş/dönüş uçak bilet rezervasyonu yaptırması.
Erkek öğrencilerin okuldan gelen akseptans belgesi ile askerlik tecil işlemleri yaptırması
Öğrenim göreceği okulun denklik durumunu yazılı olarak saklamak için YÖK e başvurması gerekmektedir.
Kabul belgesi ile birlikte öğrenci vize başvuru formalarını doldurarak eksiksiz bir vize dosyası hazırlamalı.
Öğrenim göreceği yerin şartlarına göre hazırlık yapmalıdır.
Şartlı Kabul Nedir?
ŞARTLI KABUL (Conditional Acceptance)
Üniversiteler, kabul şartları arasında, kendileri tarafından belirlenen asgarî bir not ortalaması ve sınav puanı isterler. Normal olarak da belirledikleri düzeyin altındaki öğrencileri kabul etmezler. Ancak, bazı üniversiteler bu hususta bazı öğrenciler için istisna yapabilirler. Örneğin, 10 üzerinden asgari 7.5 not ortalaması şart koşan bir üniversite, diğer şartları tamam ise 7’lik bir öğrenciyi şartlı kabul edebilir. Öğrencinin kesin kabulü, ilk dönem göstereceği performansa bağlıdır. Eğer öğrenci derslerinde başarılı olup yeterli not ortalamasını tutturabilirse şart yerine gelmiş olur ve öğrenci normal statüye geçirilir. Aksi taktirde öğrencinin üniversite ile ilişiği kesilir.
Yine aynı şekilde GRE’ den veya GMAT’den istenenden az puan almış bir öğrencinin, diğer kriterleri uygunsa şartlı olarak kabul edilmesi mümkün olabilir. Şart, yine akademik başarı veya örneğin altı ay içinde testlerin tekrarlanarak istenen puanın tutturulması olabilir.
Diğer taraftan, şartlı kabul denince asıl akla gelen, İngilizceleri yetersiz öğrencilerin üniversitelerden akademik kabul sağlamalarıdır. İngilizceleri “iyi” veya “orta” olup üniversitelerinin aradığı seviyenin altında kalan öğrencilerin, akademik bakımdan yeterli olmaları koşuluyla, bazı üniversitelerden şartlı akseptans sağlamaları mümkündür. Örneğin, 550 TOEFL puanı istendiğini düşünelim. Öğrenci ise ancak 450 TOEFL puanı alabildi. Buna karşın öğrencinin diğer nitelikleri uygunsa, bazı üniversiteler kendisine şartlı akseptans verebilir. Ancak, şartlı akseptans sağlayan öğrencinin akademik programa başlayabilmesi için önce ya kabul edildiği üniversitenin dil okuluna ya da başka dil okuluna devam ederek İngilizcesini geliştirmesi ve yeterli duruma getirmesi gerekir. Bazen İngilizce eksiği çok az olan öğrenciler akademik programa başlatılabilirler ama ek olarak bazı ileri düzeyli İngilizce dersleri almaları şartı konabilir.
İngilizce programlarına devam eden şartlı kabul sahibi öğrenciler, İngilizcelerinin akademik programa başlayabilmek için yeterli seviyeye geldiğini okula belgelemek için, ya tekrar TOEFL sınavına girerler ya da bazı okullarda “Institutional TOEFL” adı verilen şartlı akseptansı veren okul tarafından belirli zamanlarda yapılan sınavlara girerler. Başarılı oldukları taktirde, kabul oldukları akademik programa başlayabilirler
Bulgaristan
Bulgaristan’da üniversite eğitimi almak için lise mezunu olmak yeterli. Bulgaristan’da üniversiteler üniversite sınavına girme ya da öğrencinin Türkiye’de bir programa yerleşmesi şartı aramıyorlar. Bulgaristan’da üniversite eğitim ücreti yıllık 3.000 ile 5.000 Euro arasında değişiyor. Bir üniversite öğrencisinin aylık yaşam masrafları ise ortalama 500 Euro civarında oluyor.
Makedonya
Makedonya’da üniversite okumak isteyen öğrencilerin liseden mezun olmaları yeterli oluyor. Makedonya’daki üniversitelerde okumak isteyen öğrencilerin en geç Temmuz ayında başvurularını tamamlamaları gerekiyor.
Makedonya’da üniversite eğitim ücretleri 600 ile 3.000 Euro arasında değişiyor. Öğrenciler Makedonca ya da İngilizce programlarda eğitim alabiliyorlar; ayrıca öğrenciler Makedonya’da Bulgarca ve diğer Slav dillerini öğrenme şansına sahipler. Bir öğrencinin aylık yaşam masrafları ise ortalama 500 Euro civarında oluyor.
Ukrayna
Ukrayna’da üniversite eğitimi almak isteyen öğrenciler üniversite sınavına girmeden istedikleri programa başvuruda bulunabiliyorlar. Lisans eğitimi için tek şart lise mezunu olmak; fakat öğrencilerin lise not ortalaması önem taşıyor. Öğrenciler not ortalamalarına göre üniversite seçimi yapabiliyorlar. Öğrencilerin İngilizce ya da Rusça programları tercih etme şansı bulunurken Rusça programların ücretleri İngilizce programlara göre daha ekonomik oluyor.
Lisans eğitiminin 4 yıl sürdüğü Ukrayna’da öğretim yılı Eylül ayında başlıyor; ancak hazırlık eğitimi almak isteyen öğrenciler yıl içerisinde her zaman eğitime başlama şansına sahipler. Bunun yanı sıra öğrencilerin öğretime başlayacakları tarihten en az 3 ay önce başvurularını tamamlamış olmaları gerekiyor.
Ukrayna’da üniversite eğitim maliyeti yıllık 1.500 ile 3.000 Amerikan Doları arasında değişiyor. Ancak Tıp ve Diş Hekimliği gibi laboratuvar derslerinin ağırlıklı olduğu programlarda eğitim ücreti 5.000 Amerikan Dolarına kadar çıkabiliyor. Bir üniversite öğrencisinin yaşam masrafı ise yıllık, ortalama 5.500 Amerika Doları civarında oluyor.
Kanada
Mühendislik, Tıp ve Telekomünikasyon alanlarında verdiği kaliteli eğitimle dikkat çeken Kanada’da çoğu üniversitenin lisans eğitim süresi 4 yıl sürüyor. Yabancı öğrenci kontenjanının kısıtlı olduğu ülkede, eğitim ücreti yıllık 7.000 ile 18.000 Kanada Doları arasında değişiyor. Bir üniversite öğrencisinin yıllık yaşam masrafı ise yıllık, ortalama 16.000 Kanada Doları civarında oluyor.
Kanada’da üniversiteler Eylül ve Ocak aylarında öğretime başlıyorlar. Bu sebeple Haziran ayında liseden mezun olan öğrenciler 6-7 ay yabancı dillerini geliştirme imkanına sahip olabiliyorlar. Kanada’daki üniversitelere başvuru işlemleri ve üniversiteler tarafından aranan şartlar eyaletler arasında farklılık gösterebiliyor. Bazı eyaletlerde direk üniversite ile bağlantı kurulurken bazılarında başvuru takip merkezi ismindeki birimlere başvurmak gerekebiliyor.
Macaristan
Macaristan’da üniversite okumak isteyen öğrenciler Macarca ve İngilizce programları tercih edebiliyorlar. Ülkede üniversite eğitim ücreti 2.800 ile 5.000 Euro arasında değişiyor. Fakat Tıp, Eczacılık ve Diş Hekimliği gibi programların ücretleri 6.000 ile 13.000 Euro arasında değişiyor. Bir üniversite öğrencisinin aylık yaşam masrafı ise ortalama 600 Euro civarında oluyor. Macaristan’da lisans eğitimi genellikle 3 yıl sürerken mühendislikle 3.5, Tıp 6 ve Diş Hekimliği ile Eczacılık programları 5’er yıl sürüyor.
Öğrenciler ilk yıl tercih edecekleri programın türüne göre sayısal ya da sözel dersler ile İngilizce dersinin bulunduğu hazırlık yılına kabul ediliyorlar. Bu hazırlık programını başarıyla tamamlayan öğrenciler seçtikleri programda okumaya devam ediyorlar. Ayrıca öğrencilerin hazırlık yılının sonuna kadar bir program seçme zorunlulukları bulunmuyor.
Macaristan’da üniversitelere kabul edilmeden önce başvuruda bulunan öğrenciler bir yeterlilik sınavına tabi tutuluyorlar. Bu sınav öğrencinin seçeceği programa göre farklılık gösterse de sözel programlar için hem yazılı hem de sözlü bir şekilde oluyorken Tıp programını tercih edecek öğrenciler için İngilizce dil seviyesinin ve kimya, biyoloji ve fizik gibi temel bilimlerin ölçüldüğü sözlü mülakat şeklinde oluyor.
Rusya
Rusya’da üniversite eğitiminin süresi 4 yıl. Bologna Anlaşması’nın gereği olarak Rusya’daki üniversiteler Avrupa ülkelerinde ve Türkiye’de tanınıyor. Üniversitelerin yıllık eğitim ücreti 1.500 ile 4.000 Amerika Doları arasında değişirken bir üniversite öğrencisinin yaşam masrafı aylık, ortalama 300 Amerikan Doları civarında oluyor. Rusya’da üniversite okumak isteyen öğrencilerin eğitim alacakları programa göre lisedeki ders notlarının yüksek olması gerekiyor.
Japonya
Genetik, Tıp ve Mühendislik alanlarında dünyanın en başarılı üniversitelerinin bulunduğu Japonya’da üniversite okumak isteyen öğrenciler Japonca ya da az sayıda bulunan İngilizce programlarda eğitim alabiliyorlar. Japonca bilmeyen öğrenciler 6-12 ay süren Japonca hazırlık eğitiminin ardından lisans eğitimine başlıyorlar.
Japonya’da üniversite okumak isteyen öğrenciler Mayıs veya Haziran aylarında başvuru yapmaya başlayabiliyorlar. Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı ve Japon Hükümeti yabancı öğrencilere pek çok burs olanağı sunuyor.
Çin Halk Cumhuriyeti
Çin’de üniversite okumak isteyen öğrencilerin lise mezunu olmaları yeterli oluyor. Öğrenciler Çince eğitimlerini tamamladıktan sonra sınava tabi tutulmuyorlar ve istedikleri programda eğitim alabiliyorlar. Ayrıca bazı üniversitelerde İngilizce programlar da bulunuyor. Çin’de üniversite eğitim ücretleri yıllık 1.500 ile 3.500 Amerikan Doları arasında değişirken bir üniversite öğrencisinin yıllık, ortalama yaşam masrafı 3.000 ile 5.000 Amerikan Doları civarında oluyor.
Çin’de üniversite eğitimi almak isteyen öğrenciler Eylül ya da Mart ayında başlayacak öğretim dönemleri için en az 1 ay önce başvurularını tamamlamış olmalılar.
Yeni Zelanda
İngiliz eğitim sistemini temel alan Yeni Zelanda’da çok sayıda lisans programı 3 yıl sürerken öğrenciler 1 yıl fazladan eğitim alarak özel lisans diploması alabiliyorlar. Ayrıca bazı fakülte ve programlarda eğitim 5 ya da 6 yıl sürebiliyor. Yeni Zelanda’da üniversite okumak isteyen öğrencilerin IELTS ya da TOEFL gibi sınavlarla İngilizce dil yeterliliklerini kanıtlamaları gerekiyor.
Yeni Zelanda’da bazı programlara ve üniversitelere Şubat/Mart ve Ağustos aylarında başlayan öğretim dönemlerinin ikisinde de öğrenci başvuruları kabul ediliyor. Ülkede bir yıllık eğitim ücreti 15.000 ile 20.000 Yeni Zelanda Doları arasında değişirken bir üniversite öğrencisinin aylık yaşam masrafı ortalama 600 Yeni Zelanda Doları oluyor.
Azerbaycan
Azerbaycan’da üniversite okumak isteyen öğrenciler Azerice ya da Rusça programları tercih edebiliyorlar. Öğrenciler için hazırlık eğitimi zorunlu ve hazırlık eğitiminin bir yıllık ücreti 500-600 Amerika Doları arasında değişiyor. Azerbaycan’da programların ücretleri ise 700 ile 5.000 Amerikan Doları arasında oluyor.
Öğrenciler Türkiye’de üniversite sınavlarına girerek Azerbaycan’da bulunan üniversitelerin bir kısmına yerleşebiliyorlar. Bu üniversiteler Yüksek Öğrenim Kurumu tarafından tanınıyor. Bunun yanı sıra yine YÖK tarafından tanınan ve öğrencilerin üniversite sınavlarına girme zorunluluğu olmayan üniversiteler de bulunuyor.
Güney Afrika
Resmi dili İngilizce olan Güney Afrika’da üniversite okumak isteyen öğrenciler lise not ortalamaları önem taşıyor ve IELTS ya da TOEFL gibi sınavlardan yeterli puanı almaları gerekiyor. Ayrıca İngilizce dil seviyesi yetersiz olan öğrenciler Güney Afrika’da bulunan dil okullarında dillerini geliştirme şansına sahip olabiliyorlar. Güney Afrika’da bulunan bazı özel üniversitelerin dışında ülkedeki tüm üniversiteler YÖK tarafından tanınıyor.
Güney Afrika’da üniversite okumaya karar veren bir öğrencinin yaklaşık 600 Amerika Doları olan sağlık sigortasını yaptırması gerekiyor. Ülkede bir yıllık eğitim ücreti ise 1.000 ile 3.000 Amerikan doları arasında değişiyor. Ülkede bulunan üniversitelerin pek çoğu öğrencilere yurt imkanı sunuyor. Bir üniversite öğrencisinin yaşam masrafı aylık, ortalama 500 Amerikan Doları oluyor.
Estonya
Estonya’da üniversite okumak isteyen öğrencilerin tek seçeneği YÖK tarafından Tallinn Üniversitesi. Üniversitede yıllık eğitim ücreti ortalama 3.000 Euro olurken bir üniversite öğrencisinin aylık yaşam masrafı ortalama 300 Euro oluyor.
Litvanya
Litvanya’da üniversite okumak isteyen öğrenciler İngilizce ve Rusça programları tercih edebiliyorlar. Ülkedeki üniversitelere kabul edilmek için lisedeki ders notlarının yüksek olması ve iyi derecede İngilizce bilmek gerekiyor.
Litvanya’da yıllık üniversite eğitim ücreti 1.100 Euro’dan başlıyor ve Tıp, Diş Hekimliği ve Eczacılı gibi programlarda 10.000 Euro’ya kadar yükselebiliyor. Yabancı öğrenciler için sağlık sigortasının zorunlu olduğu ülkede bir üniversite öğrencisinin aylık yaşam masrafı ortalama 300 Euro oluyor.